‘वस्त्रहरण‘ नेमकं कोणाचं ह्या प्रश्नाचे उत्तर बाबूजींचे, किंवा मालवणी रंगमंचाचे असेल आणि काहींच्या मते तर ‘‘आम्हा मालवणी माणसाचे‘‘ असेल.. पण या सगळ्यातही ती कलाकृती, माडबनच्या कुशीत जन्मलेल्या एका प्रतिभावान लेखकांची आहे हा अग्रपूजेचा मान सदैव राहील. गंगाराम गवाणकर यांच्या…

      वेंगुर्ला... तळ कोकणातील एक छोटेसे गाव, जिथे इतिहास आणि निसर्ग एकत्र येऊन माणसांना नेहमीच प्रेरणा देतात. या गावात 23 ऑगस्ट 1908 रोजी जन्मलेले एक नररत्न म्हणजे प्रा. विष्णू नारायण आडारकर.         जगप्रसिद्ध असे मुंबईतील सर जे.जे. स्कूल ऑफ आर्ट म्हणजे सर जमशेदजी…

  घटना तशी फारशी जुनी नाही आणि ताजीही नाही. सन 2023 मध्ये जवळजवळ पंचवीस वर्षानी मी आपल्या मुळ गावी वेंगुर्ल्यात गणेश चतुथ साजरी करत होतो. पदोन्नतीने आपल्या जिल्ह्यात परतल्यावर गणपतीची प्रतिष्ठापना येथील नवीन वास्तुत करण्यास सुरुवात केली होती. घरात गणेश चतुथची गडबड चालू…

 तूृ सुखकर्ता तू दुःखहर्ता, विघ्नविनाशक मोरया| संकटरक्षी शरण तुला मी,  गणपती बाप्पा मोरया ॥   विघ्नहर्ता गणरायाची आळवणी करणाऱ्या या काव्यपंक्ती बरेच काही सांगून जातात. गणरायाची विनवणी करणाऱ्या आजच्या तरुणाईच्या मनात शंकेची पाल चुटपटत असते. खरोखरच गणपती भक्तांच्या हाकेला धावतो काय? अशावेळी एका…

सात वर्षांपूव मी पुणे सोडून तळकोकण आणि गोव्यात आले, तेव्हा श्रावण संपत आला होता. हिरवागार निसर्ग, क्षणात भरून येणारं आणि क्षणात उबदार ऊन पसरवणारं आभाळ बघून बालकवींच्या ‌‘श्रावणमासी हर्ष मानसी‌’ कवितेचा प्रत्यय ठायी ठायी येत होता. शहराच्या गजबजाटापासून दूर येऊन सलग असा निसर्ग…

          मानवी मनातील उसळणारे चैतन्य, मनात हिंदकळणाऱ्या मंगल, पवित्र, उदात्त अशा भावना गणपतीच्या रूपाने साकार होतात. त्याच्या आगमनाच्या नुसत्या चाहुलीने मांगल्याची शिंपण होते. भक्तीरसाचा अदृष्यप्रवाह मनामनातून वाहत राहातो. सनातन हिंदू धर्मात उपास्य देवतांमध्ये गणेशाचे स्थान अनन्यसाधारण असेच आहे. कोणत्याही…

               जी आर्ततेने केली जाते ती आरती आणि जे श्रध्देने केलं जातं ते श्राद्ध! अशी आरतीची व्याख्या मी वाचली आणि ऐकलीही होती. आरती ही ओवाळली जाते. याचा अर्थ असा की तिला चक्राकार लय असावी. ती आळवलीही जाते.…

           एका जुन्या ग्रंथात स्त्रीरूपातील गणेश म्हणजे गणेशानी वा देवी वैनायकीचा फोटो प्रसिद्ध झाला होता. श्रीगणरायांचे हे सुंदर स्त्री रूप होय. रहिमतपूरला स्थान आहे असा त्या ग्रंथात उल्लेख होता. म्हणून मी साताऱ्याजवळच्या रहिमतपूरमध्ये त्या विलक्षण मूतच्या दर्शनासाठी गेलो. समवेत…

गणपती विशेष- नानापरिमळ दुर्वा शेंदूर शमिपत्रे| लाडू मोदक अन्ने परिपूरित पात्रे॥ ऐसे पूजन केल्या बीजाक्षरमंत्रे| अष्टहि सिद्धी नवनिधी देसी क्षणमात्रे॥            गणपतीची आरती चालू होती. समोर आपल्या दिमाखदार मखरात गणपती विराजमान झाले होते आणि रंगीबेरंगी फुलांनी आणि पानांनी अधिकच…

      जयवंत द्वारकानाथ दळवी हे मराठी साहित्य विश्वातील एक प्रसिद्ध नाव. लेखक, नाटककार तसेच पत्रकार अशी तीनही क्षेत्रात त्यांनी कामगिरी बजावली आहे. त्यांचा जन्म 14 ऑगस्ट 1925 रोजी गोव्यातील हडफडे येथे झाला. ते मूळचे सिंधुदुर्ग जिल्ह्यातील वेंगुर्ला तालुक्यातील आरवली गावचे. त्यांनी जवळच्या…